ستایش

۱. مقاله ای داشتم میخواندم راجع به ترکمن  در آثار شاملو، ابراهیمی و هدایت

جایی در توضیح داستان "مردی که آفتاب می‌بخشید" از نادر ابراهیمی؛ اشاره شده بود به رسمی به اسم "خون بست" که رسمی ست ترکمنی به این صورت که اگر قاتل به صاحب خون پناه بیاورد و از او امان بخواهد، نبخشیدن و کشتن او ناجوانمردی ست...

این روزها که گاهی برادرم می آید تا کارهایی توی باغ بکند و من هم که پایه اینجور کارها و کمک ها هستم، وقتی باهم مشغول میخ و چوب و چکشیم باهم گپ میزنیم؛ برایش قصه یک هلو هزار هلوی بهرنگی را هم گفتم، رسم تنبیه درختان را گفتم...

امروز همین رسم خون بست را برایش گفتم! گفت عزیزم را کسی بکشد و من ببخشمش؟ هیچ چیزی در جوابش نگفتم. غیر اینکه این روزها که در مورد ترکمن ها بیشتر خوانده ام و شناختمشان، شیفته شان شده ام... آدمهای بزرگ و عجیبی اند... گفت همینطور است! خاص اند... و حرف زدیم از یکی دو دوست مشترک ترکمنی که میشناختیم...

۲. این روزها حرف از ستایش است مدام. و آنی که چندوقت پیش  تصویر جعلی را بعنوان جنایتی از سوی افغانها فرستاده بود و در پی اش ابراز انزجارمطلق از یک ملت میکرد؛ دیگر دور و برم آفتابی نمیشود، از پی همان واکنش من و چند نظر و استدلال آوردن در رد حرفش و غیرمنطقی دانستن حس و نظرش... هرچند اگر میبود هم سفسطه های مخصوص به خودش را داشت اما بهرحال قطعا در درون خودش با تضادهایی روبرو خواهد شد حتی اگر ابراز نکند...

۳.تصویر زیر را دیدم در مورد اعدام آن پسر. فارغ از سن و سالش، فارغ از اینکه اعدام در ایران در رتبه های اول جهان در کنار عربستان و پاکستان قرار دارد، به جرمش فکر میکردم و به مجازاتش و نتیجه ی مجازاتش... اینکه این جرم و این مجازات آیا برابرند و اینکه این اعدامها آیا بازدارندگی لازم را ایجاد کرده اند؟

یاد فیلم their eyes افتادم و مردی که قاتل همسرش را پس از اتمام مدت حبسش میدزدد و سالها در نقطه ای دوردست پشت حصاری در انبار خانه اش نگه داشت بدون اینکه حتی یک کلمه با او حرف بزند.... مجازات آنچه که بر سر همسرش آورده بود و بعد جانش را هم گرفته بود تنها مرگ نبود. از همان اول هم نمیخواست که قاتل کشته شود... زجر همان چیزی بود که او باید میچشید... اما همان نوع زجر هم حتی برابری نمیکرد با کراهت آنچه انجام داده بود...

۴. و باز تضادهایی که سراغ آدم می آید؛ قصاص عین عدالت است؟ بخشش بزرگی و آرامش است؟ عدالت ذات طبیعت است؟ انسان بهترین مخلوقات است از آن رو که شعور دارد؟ بخشش روی همگان تاثیر مشابهی دارد؟ مجازات هم؟ تشخیص ممکن است؟ چندروز پیش سپیده پرونده قتلی را تعریف میکرد که در آن متجاوز به قتل رسیده بود... از اینکه قابل اثبات است اینکه موضع قاتل دفاع از خود در برابر تجاوز بوده است؟